جنگ همزمان زاکربرگ در سه جبهه/ متا به میدان نبرد اصلی بازمی گردد؟

در میانه رقابت غول‌های فناوری برای ساخت هوش مصنوعی عمومی، متا (فیسبوک سابق) با هدایت مستقیم مارک زاکربرگ، وارد مرحله‌ای بی‌سابقه از سرمایه‌گذاری و بازسازی ساختار خود شده است.

نگار علی– زاکربرگ با کنار گذاشتن برنامه‌های قبلی، اکنون با هدف دستیابی به «فراهوش مصنوعی» (Superintelligence) همزمان در سه جبهه می‌جنگد: زیرساخت، استعداد انسانی و کیفیت داده.

از لاما ۳ تا سقوط آزاد لاما ۴

پس از موفقیت مدل‌های Llama 3، متا با شکست جدی Llama 4 مواجه شد. این مدل که قرار بود قدرت‌نمایی در برابر OpenAI و Google باشد، به‌دلیل انتخاب نادرست معماری (مانند chunked attention)، کیفیت پایین داده‌های تمرینی و راهبردهای ناپخته مقیاس‌پذیری، نتوانست انتظارات را برآورده کند. متا برخلاف رقبای خود به منابع ویدئویی چون یوتیوب دسترسی نداشت و داده‌های خام آن نیز از طریق خزنده‌ای تازه‌کار جمع‌آوری شده بود که باعث ضعف در کیفیت شد.

کمپ زاکربرگ: چادری برای هزاران GPU

در پاسخ به شکست لاما ۴، زاکربرگ کل راهبرد مراکز داده متا را کنار گذاشته و ساخت «خیمه‌های محاسباتی» را آغاز کرده است: سازه‌هایی سبک، بدون ژنراتورهای پشتیبان، با اولویت سرعت ساخت بالا برای استقرار سریع خوشه‌های GPU. بزرگ‌ترین خوشه در حال ساخت با نام Prometheus در ایالت اوهایو، با استفاده از گاز طبیعی و زیرساخت شبکه پیشرفته به‌سرعت در حال تکمیل است. پروژه دوم، Hyperion در لوئیزیانا، تا ۲۰۲۷ به بزرگ‌ترین کمپ محاسباتی جهان تبدیل خواهد شد.

شکار استعداد با حقوق‌های نجومی

زاکربرگ اکنون شخصاً مسئول جذب استعدادهای برتر هوش مصنوعی شده و پیشنهادهایی ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون دلار برای ۴ سال به پژوهشگران داده است. او حتی برخی مدیران ارشد OpenAI را نیز وسوسه کرده است. افراد سرشناسی مانند نات فریدمن (مدیرعامل سابق گیت‌هاب)، الکس وانگ (بنیان‌گذار Scale AI) و دنیل گروس به تیم متا پیوسته‌اند.

خرید Scale AI: مرهمی بر زخم داده

یکی از مهم‌ترین مشکلات متا در لاما ۴، کیفیت داده بود. متا با خرید ۴۹٪ از سهام Scale AI به ارزش حدود ۳۰ میلیارد دلار، به‌دنبال ارتقای سیستم‌های ارزیابی و تمیزکاری داده است. آزمایشگاه SEAL در این شرکت، پیشرفته‌ترین ابزارهای سنجش توانایی استدلال مدل‌های زبانی را توسعه داده است.

خبرهای مرتبط

با وجود شکست لاما ۴، زاکربرگ متا را به میدان نبرد اصلی بازگردانده است. با ارتش GPU، استعدادهای نخبه و تمرکز تازه بر داده‌های باکیفیت، به‌نظر می‌رسد این غول فناوری آماده است تا دوباره وارد رقابت جدی با OpenAI و دیگران شود. هدف نهایی مشخص است: ساخت اولین فراهوش مصنوعی جهان.