موضع عجیب مدیر سیمافیلم درباره سریال «احضار»

غلبه نگاه تجاری سبب شده صداوسیما در درج هشدار سنی درباره صحنه‌های ترسناک و وحشتناک صرفاً به هشدار در تیزر اکتفا کند تا جایی که مدیر سیمافیلم در سخنانی غیرمسئولانه عنوان می‌کند خانواده‌ها خودشان باید حواسشان به بچه‌هایشان باشد.

بی‌مسئولیتی صداوسیما در درج هشدار سنی درباره صحنه‌های خشن و وحشتناک مکرر زیر تیغ نقد قرار گرفته است، اما به نظر می‌رسد رسانه ملی همچنان به این مسئله نگاهی جدی ندارد و غلبه نگاه تجاری در جذب مخاطب سبب می‌شود صرفاً هشدار سنی به پخش تیزر و آگهی محدود شود.

مدیر گروه فیلم و سریال سیمافیلم درباره درج رده‌بندی سنی برای صحنه‌های حساس درست در فاصله نزدیک با صحنه مورد نظر می‌گوید: ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه قبل از سکانس این هشدار اطلاع‌رسانی می‌شود، اما کل پلان‌های حساس مگر چقدر است؟ در قسمت اول ۱۵ تا ۲۰ ثانیه بود. به نظرم با توجه به تیزرهایی که از سریال پخش شد خانواده‌ها می‌دانسته‌اند که این سریال چه فضایی دارد و باید در برخی از قسمت‌ها تمهیدی برای تماشای سریال داشته باشند.

به رغم هشدار قسمت‌های اولیه مبنی بر نامناسب بودن برخی صحنه‌های سریال رمضانی «احضار» برای گروه سنی کمتر از ۱۴سال، دوشنبه-۳۰ فروردین ماه- قسمت‌هایی از این سریال با موضوع احضار روح، بدون توجه به این درجه‌بندی سنی روی آنتن رفت. سریال معرفتی یا همان ماورایی «احضار» که در شب‌های ماه رمضان از شبکه اول سیما پخش می‌شود، با صحنه‌هایی همراه است که در مخاطب و خصوصاً گروه سنی کودک و نوجوان ایجاد رعب و وحشت می‌کند. ساخته علیرضا افخمی در پخش اولین قسمت، با این توضیح از سوی پخش شبکه اول سیما همراه شد که «سریال احضار مجموعه‌ای در گونه ملودرام اجتماعی با موضوع معرفتی است و چنانچه در بعضی قسمت‌ها تماشای صحنه یا سکانسی برای کودکان مناسب نباشد، قبل از شروع تصویر مورد نظر علامت ۱۴+ درج خواهد شد.»

در راستای این تصمیم، در قسمت‌های اولیه پخش سریال «احضار» در برخی سکانس‌ها شاهد استفاده از علامت «۱۴+» بودیم که به نوعی پخش صحنه‌های رعب و وحشت را توجیه می‌کرد، هرچند پخش همین صحنه‌های درجه‌بندی شده از شبکه‌ای سراسری، آن هم در ساعتی که اغلب اعضای خانواده دور هم جمع هستند، از سوی برخی مخاطبان با واکنش همراه و اینگونه عنوان شده بود که فرزندانشان تحت تأثیر صحنه‌های ترسناک سریال قرار گرفته‌اند. اما در شرایطی که در قسمت ششم این سریال، مخاطب با صحنه‌هایی از احضار روح مواجه بود، این درجه‌بندی از سوی پخش شبکه اول سیما به فراموشی سپرده یا غیرضروری تشخیص داده شد.

این در حالی است که مخاطب در این قسمت با سکانسی مواجه می‌شود که شخصیت «مائده» برای احضار روح به خانه «مینو» (فالگیر) می‌رود و در خیال خود با کاراکتر «کامرانی» دیدار می‌کند، ضمن اینکه این فرد که مدعی احضار روح است (با بازی افسانه چهره‌آزاد)، در لحظاتی با لرزش‌های غیرمتعارف صورت و دست، مدعی حضور روحی در اتاق می‌شود و به نوعی بر رعب و وحشت صحنه می‌افزاید. هرچند در روند داستان از سوی سازندگان به مخاطب توضیح داده شده که در حقیقت احضارکننده روح یا همان مینو، فردی شیاد است که از طریق ورود همدستش به تلفن همراه افراد، به اطلاعات آن‌ها دست پیدا می‌کند، اما از آنجا که کودکان و نوجوانان اغلب توانایی تشخیص لایه‌های پنهان داستان را ندارند، درجه‌بندی سنی در این صحنه‌ها ضروری به نظر می‌رسید.

امروزه استفاده از علائم هشداردهنده سنی برای بینندگان، از پروتکل‌های ضروری و رایج در شبکه‌های تلویزیونی مطرح دنیا محسوب می‌شود و تاکنون بارها درباره ضرورت استفاده از این علائم هنگام پخش برنامه‌های تلویزیونی، به صداوسیما هشدار داده شده است.