علت پیرپوستی زودرس و آب مروارید

مدیر برنامه بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت گفت: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید بدون در نظر گرفتن وسایل حفاظتی می‌تواند بیماری‌های جدی نظیر سرطان پوست، آب مروارید، آفتاب‌سوختگی و… به وجود آورد.

مهندس علی گورانی با اشاره به اینکه عمده آسیب‌های تشعشعی انسان از منابع طییعی است، گفت: البته وسایلی هم ساخته دست انسان داریم که آنها هم تشعشعاتی دارند و می‌توانند آسیب‌رسان باشند، اما عمدتا حدود بیش از ۸۰ درصد آسیب‌ها از تشعشعات از منابع طبیعی است. این منابع شامل خاک یا زمین، کیهانی، داخلی (درون بدن) و خورشید است.

وی افزود: یکی از تشعشعاتی که از نظر آسیب‌رسانی خورشیدی مورد توجه است، تشعسعات ماوراء بنفش است. این تشعشعات شامل ۴ طیف‌ است که عمدتا در جوامع عمومی بیشتر از طیف A، B و C صحبت می‌شود. طیف A کم انرژی‌ترین طیف ماورابنفش است، طیف B انرژی بیشتری نسبت به طیف A دارد و طیف C پر انرژی‌ترین طیف ماورابنفش است. زمانی که امواج از خورشید رو به زمین می‌آیند، طیف‌های پر انرژی‌تر در مواجهه با اتمسفر کره زمین، اکسیژن را تبدیل به ازن می‌کنند.

گورانی ادامه داد: لایه ازن هم به واسطه برخورد uvB و uvC تولید می‌شود، اما این مزیت را دارد که در نهایت این امواج پر انرژی به سطح زمین نمی‌رسد و ما با آنها مواجهه نداریم که آسیب ببینیم. طیف C تقریبا به شکل کامل تبدیل به ازن می‌شود و مقداری اندک از طیف B به نزدیکی زمین می‌آید ولی بازهم کامل به زمین نمی‌رسد.

وی با بیان اینکه طیف A تشعشعات کم انرژی و با طول موج بلند است، اظهار کرد: این طیف به زمین می‌رسد و در برخورد با بدن از قسمت مرده و اِپیدرم پوست عبور می‌کند و به دِرم یا لایه زیرین پوست می‌رسد؛ در این قسمت رنگدانه‌هایی وجود دارد که ملاتونین نام دارند. با برخورد طیف A به بدن رنگدانه‌ها تحریک می‌شود و یکی از نشانه‌های این تحریک، تیره شدن رنگ پوست است. در صورتی که زیاد در معرض طیف A ماورابنفش قرار بگیریم ضمن اینکه تیرگی پوست اتفاق می‌افتد، آسیب‌های جدی تا سرطان بدخیم ملانوما در انتظارمان است.

گورانی با تاکید بر اینکه علت اصلی سرطان پوست در کشور ما مواجهه زیاد با نور خورشید است، گفت: از دیگر آسیب‌های uvA می‌توان به سوختگی پوست، پیرپوستی زودرس و بروز آب‌مروارید یا کاتاراکت اشاره کرد.

وی با اشاره به اینکه برنامه‌های کشوری آموزش همگانی چگونگی محافظت از پوست در برابر نور خورشید وجود نداشت، بیان کرد: از آنجایی که مردم اطلاعات کافی در مورد حفاظت از بدن در برابر نور خورشید نداشتند، آب مروارید در کشور شایع شد و اصطلاحا گفته می‌شود ایران روی مدار فرضی کاتاراکت کره زمین قرار دارد و این موضوع اهمیت حفاظت از مواجهه با نور خورشید را نشان می‌دهد. چشم یکی از اعضای بدن است که گردش خون در آن کم است و زمانی که اشعه به چشم برخورد می‌کند باعث گرم شدن بافت چشم شده و به مرور زمان آب مروارید اتفاق می‌افتد.

گورانی با تاکید بر اینکه آموزش مواجهه بهداشتی با نور خورشید یکی از ضروریات است، اظهار کرد: به حداقل رساندن آسیب‌های امواج ماورابنفش کار پیچیده‌ای نیست و با آموززش نکاتی ساده قابل اجراست.